Rodzajnik (Der Artikel) - odmiana i przykłady użycia rodzajników

Rodzajnik (Der Artikel) - odmiana i przykłady użycia rodzajników

Rzeczowniki w języku niemieckim używane są w zdaniu z rodzajnikami. Określają one rodzaj rzeczownika.

W języku niemieckim wyróżniamy trzy grupy rodzajników:

• Rodzajnik nieokreślony (der unbestimmte Artikel)

 „ein” dla rodzaju męskiego (m) i nijakiego (n), „eine” dla rodzaju żeńskiego (f), w liczbie mnogiej(Pl.) nie ma rodzajnika nieokreślonego,

• Rodzajnik określony (der bestimmte Artikel)

w liczbie pojedynczej „der” dla rodzaju męskiego(m), „die” dla rodzaju żeńskiego (f) i „das” dla rodzaju nijakiego (n) oraz „die” dla liczby mnogiej(Pl)

• Rodzajnik zerowy (der Nullartikel), czyli brak rodzajnika.

Odmiana rodzajnika w mianowniku ( Deklination des Artikels im Nominativ)

liczba pojedyncza (Singular – Sing.)		liczba mnoga (Plural – Pl.)
rodzajnik nieokreślony	rodzajnik określony	rodzajnik nieokreślony	rodzajnik określony
(m) ein	(m) der	-	die
(f) eine	(f) die	-	die
(n) ein	(n) das	-	die

Rodzaje rzeczowników w języku niemieckim nie pokrywają się z ich rodzajami w języku polskim. Dlatego konieczna jest od samego początku nauka rzeczowników niemieckich wraz z rodzajnikami.
np.: 

w języku niemieckim der Kaffee (kawa) – rodzaj męski (m), w języku polskim zaś „kawa“ posiada rodzaj żeński (f).

w języku niemieckim die Milch (mleko) - rodzaj żeński(f), w języku polskim zaś "mleko" posiada rodzaj nijaki (n).

w języku niemieckim das Telefon (telefon) - rodzaj nijaki(n), w języku polskim zaś "telefon" posiada rodzaj męski (m).

Przykłady użycia rodzajników:

Rodzajnik nieokreślony (der unbestimmte Artikel)

ein

eine

Rodzajnika nieokreślonego używamy wtedy, gdy mówimy o nieznanej nam bliżej osobie, rzeczy, przedmiocie itd.. oraz gdy mówi się o czymś po raz pierwszy.

Rodzajnik określony (Der bestimmte Artikel)

der

die

das

die

Rodzajnika określonego używamy wówczas, gdy wspomnieliśmy już o danej rzeczy w poprzednim zdaniu, gdy wiemy już coś konkretnego o danym rzeczowniku.

Np.:
Das ist ein Auto. (To jest samochód. - bliżej nieokreślony samochód, nie mamy o nim żadnych konkretnych informacji, mówimy o nim po raz pierwszy).

Das Auto ist rot. (Samochód jest czerwony. - jest podana cecha samochodu, mówimy o nim po raz kolejny, wiemy o który samochód chodzi)

Rodzajnik zerowy (Der Null-Artikel)

Rodzajnika nie używa się:

• przed imionami i nazwiskami:

Michael hat ein Auto.
Monika wohnt in Österreich.

• przed rzeczownikami oznaczającymi narodowość lub zawód:

Gustav Klimt ist Österreicher.
Mein Mann ist Psychologe.

• przed nazwami własnymi, przed nazwami miast, kontynentów, większością nazw krajów i krain geograficznych:

Wien liegt an der Donau.
Europa ist ein Kontinent.
Österreich grenzt an Deutschland.

• przy zastosowaniu wyrazów Herr i Frau:

Frau und Herr Bauer gehen spazieren.

• po zaimkach dzierżawczych:

Unsere Nachbarin ist nett.
Mein Kind ist brav.

• przed rzeczownikami nazywającymi materiały, bliżej nieokreślonymi:

Kupfer ist ein Metal.
Ich mag Kaffee.

• po liczebnikach głównych oraz wyrazach określających ilość, miarę i wagę:

Ich habe zwei Kinder.
Ich kaufe drei Kilo Kartoffeln.

• po wyrazach: viel (dużo), wenig (mało), etwas (trochę):

Ich habe wenig Zeit.

• w niektórych przysłowiach lub wyrażeniach:

Sie leben wie Hund und Katze.  Oni żyją jak pies z kotem.